Voeding in de evolutie
Evolutionair gezien kon de oorspronkelijke mens geen verkeerde keuzes maken op het gebied van voeding. Men moest eerst in beweging komen om op voedsel te jagen of om het te verzamelen. Er was geen eten in overvloed, en de voeding was vers en gevarieerd. Op deze manier kreeg men alle voedingsstoffen binnen.
Het voedingspatroon (oervoeding/paleo) van de mens die zo’n 200.000 tot 160.000 jaar geleden is ontstaan tot aan de agrarische revolutie-10.000 jaar geleden bestond uit:
- Groente
- Fruit
- Kruiden en specerijen
- Paddenstoelen
- Honing
- Noten, pitten, zaden
- Zeevoedsel (vis, schaal- en schelpdieren, zeewieren, algen)
- (orgaan) vlees, gevogelte
- Eieren.
De agrarische revolutie – 10.000 jaar geleden
In deze tijd gingen de jager en verzamelaars zich vestigen in grotere groepen. De landbouw en veeteelt kwam op gang, en sindsdien vormde granen en melkproducten een belangrijk onderdeel van ons voedingspatroon. Deze leefstijlverandering was de eerste grote stap naar de westerse leefstijl. De overgang op deze nieuwe voedingsmiddelen leidde tot verandering in onze darmflora en ons microbioom (dit is het geheel van bacteriën, schimmels en gisten die op en in ons leven). Met de introductie van deze nieuwe voedingsmiddelen, staken er voeding gerelateerde klachten op.
De industriële revolutie -250 jaar geleden en fastfood revolutie -50 jaar geleden
In deze tijd is er op het gebied van voeding veel veranderd. Voeding raakt door sterke bewerkingen nog meer vervreemd van zijn natuur , we worden steeds meer blootgesteld aan chemische en zelfs toxische stoffen.
De voedingsindustrie heeft handig ingespeeld op onze natuurlijke voorkeur voor zoet, zout en vet. Deze ingrediënten zijn in de natuur schaars, en onze zintuigen zijn gedurende de evolutie getraind om deze ingrediënten onweerstaanbaar lekker te vinden. Want suiker en vet zijn goede energiebronnen, welk ons in de natuur in staat stelde om te overleven.
Door de voedingsindustrie ontwikkelde ‘voeding’ stimuleert onze instincten tot overeten.
De voorkeur voor zoet, zout en vet heeft ons in het verleden beschermd tegen schaarste, maar we hebben geen programma dat ons beschermt tegen overvloed.
Vandaag de dag halen we zo’n 70% van onze dagelijkse energie-inname uit ‘nieuwe’ voedingsmiddelen, zoals geraffineerde granen, suiker, plantaardige oliën en alcohol. Tot voor de industriële revolutie waren deze voedingsmiddelen nooit eerder onderdeel van het menselijke voedingspatroon.
Van al deze veranderingen raakt ons hormoonsysteem in de war. Onze lichamen en genen zijn nog gemaakt voor de omgeving en omstandigheden waarin mensen oorspronkelijk leefden, zij kunnen zich niet snel genoeg aanpassen aan al deze veranderingen. Dit kan zich vertalen in allerlei lichamelijke klachten.
Welvaartziekten zoals hart- en vaatziekten, ontstekingsziekten van de darm (colitis ulcerosa, ziekte van Crohn) diabetes type 2, verschillende soorten kanker steken de kop op en deze ziekten worden aanzienlijk minder gezien bij traditionele volkeren welk nog leven volgens de natuur.
Bij voeding is het belangrijk dat het zo dicht mogelijk bij de natuur staat, het gevarieerd is en zo vers mogelijk.
Qua macronutriënten zou de voeding hoofdzakelijk uit gezonden vetten en eiwitten moeten bestaat en minder uit (bewerkte) koolhydraten.
hoe we eten is ook van belang, onder andere;
- Door met onze zintuigen (voelen, ruiken en proeven) bezig te zijn met eten, worden hormonen geactiveerd welke de spijsvertering bevorderen. Een maaltijd, welk met aandacht is bereid en in rust wordt gegeten, zal beter verteerd worden dan een snelle kant-en-klaar maaltijd voor de tv nuttigen.
- Het aantal keer dat wij op onze voeding kauwen. (aanbevolen 20-30 keer)
- Eetmomenten: tegenwoordig hebben we 4 tot 9 eet momenten per dag. Dit vraagt veel van onze hormonen (met name insuline) en daarnaast geeft elk eetmoment een ontstekingsprikkel. Beter is het om alle benodigde voedingsstoffen in 2 a 3 eetmomenten te nuttigen, dit brengt de hormonen in balans en kan de ontstekingswaarden verlagen. Ook krijgt het maagdarmsysteem tussen de maaltijden door meer rust.